Yapay zeka nedir ?
Yapay zeka bilgisayar teknolojilerinin gelişmeye başladığı yıllarda Alan Mathison Turing ‘ in “ Makineler düşünebilir mi? ’’ sorusu üzerine düşünebilen , kendi başına hareket edebilen, insan zekasına özgü davranışları gerçekleştirebilen makineler üretmek fikriyle ortaya çıkmıştır.
Bu fikirden yola çıkarak bilişsel ruhbilim araştırmacıl
arı Allen Newell ve Herbert Simon ilk bilgisayar programı olan Genel Sorun Çözücü ‘ yü geliştirmişlerdir. Daha sonra “Fiziksel bir simge sistemi, genel akıllı eylem için gerekli ve yeterli araçlara sahiptir .” diyerek fiziksel simge varsayımını ortaya attılar. Bundan etkilenen bilim insanlarının yapay zekaya yaklaşımları iki akımı ortaya çıkardı:
- Sembolik yapay zekâ
- Sibernetik yapay zekâ
Bu iki akım üzerine yapılan çalışmaların başarısızlıkla sonuçlanması yeni bir fikrin oluşmasını sağladı : Sorunları çözecek genel amaçlı sistemler yerine her soruna belirli bir uzmanlık alanındaki bilgiyle donatılmış programları kullanmak.
Bu fikirle geliştirilen alt dallar ;
- Makine Zekâsı
- Yapay Sinir Ağları
- Doğal Dil İşleme
- Konuşma Sentezi
- Konuşma Anlama
- Uzman Sistemler
- Örüntü Tanıma
- Genetik Algoritma
- Genetik Programlama
- Bulanık Mantık
- Çoklu Örnekle Öğrenme
Günümüzde kullandığımız aletlerin çoğu yapay zekanın bir alt dalı olan Bulanık Mantık teknolojileridir.
Bulanık mantık nedir ?
Tıpkı insanların karar verememesi, belirsiz düşüncelere sahip olması , net olarak evet veya hayır diyememesi gibi bulanık mantık sisteminde de tamamen doğru veya tamamen yanlış yoktur. Belirsiz durumlar işin içine dahil edilerek değerlendiril
ir.
Örneğin , televizyonun sesini açtırmak istediğimiz bir insana sesi %5 aç demek yerine “biraz” aç diyoruz işte bulanık mantık da bunun gibi ölçümlerle değil kavramsal olarak hesaplanır .
Bulanık mantık uygulama alanları :
Bulanık mantık 1965 yılında Lotfi Aliasker Zadeh tarafından ortaya atılmış ilk olarak çimento sanayi ve su arıtma sisteminde uygulanmıştır. Fakat 1988 yılında Japonya’nın Sendai şehrindeki metro kontrolünde uygulanan bulanık mantık sistemi başarılı olunca rağbet görmeye başlamış daha sonra da birçok ülkede yaygınlaşmıştır ve fotoğraf makinelerinden ev aletlerine kadar çeşitli cihazlarda uygulanmıştır. Bir elektrik süpürgesinin yerin durumu ve kirliliğine göre motor gücünü ayarlaması , bir çamaşır makinesinin çamaşırın ağırlığına ve kumaş cinsine göre yıkama programını seçmesi buna örnek olarak verilebilir.
Bulanık mantık sisteminin avantajları :
- Belirsiz , karmaşık sistemlerin denetimine basit çözümler getirmesi.
- Özel geliştirilmiş bir donanımla sonuca daha da hızlı bir şekilde ulaşabilmesi.
- Ekonomik olması.
- Doğrudan kullanıcı girişlerine ve kullanıcının deneyimlerinden yararlanabilmeye olanak sağlaması.
Bulanık mantık sisteminin dezavantajları :
- Kuralları ve üyelikleri tanımlamak kolay olmayabilir.
- Üyelik fonksiyonlarının seçiminde belirli bir yöntem yoktur. En uygun fonksiyon deneme ile bulunur. Bu da oldukça uzun bir zaman alabilir.
Kaynakça ; http://goksungur.net/notlar/nisantasi/yapayzeka/Yapayzeka.pdf
https://globalaihub.com/bulanik-mantik/
