Merhaba,
Bu yazımda sizlere son günlerde sıkça eleştirilen WhatsApp sözleşmesi hakkında açıklamalarda bulunacağım. WhatsApp sözleşmesi nedir? Neden bu kadar önemlidir? Hangi maddeleri kapsıyor? Sorularına cevaplar bulmaya çalışacağız. Öncelikle şifreleme algoritmalarından olan Uçtan Uca Şifreleme nedir bunu öğrenelim.
Uçtan Uca Şifreleme Nedir?
Uçtan uca şifreleme(end-to-end encryption) sadece uç noktada ki kullanıcının okuyabildiği şifreleme algoritmasıdır. Sohbet sırasında gönderdiğiniz herhangi bir veri doğrudan karşı tarafa iletilmez. Eğer böyle bir iletim olursa mesajı gönderen ve alıcı kişi arasında araya başka alıcılarda dahil olup şifrelenmemiş mesajlarınızı okuyabilir. Uçtan uca şifreleme sayesinde mesajlarınız şifreli bir şekilde karşı tarafa bir anahtarla gider. Bu mesajı ancak karşı taraf okuyabilir. Çünkü mesajın anahtarı yalnızca karşı taraftadır.
Yukarıdaki resimde görüldüğü gibi kişiye özgü güvenlik kodları sayesinde uçtan uca şifreleme yapan uygulamalar da mesajları ancak diğer uçtaki alıcı okuyabilir.
Süreç Nasıl Başladı?
WhatsApp Messenger, platformlar arası anlık mesajlaşma, haberleşme ve arama özelliğine sahip sohbet uygulamasıdır. Uygulama uçtan uca veri şifrelemesini destekler. Böylece iki kişi arasında olan konuşmalara WhatsApp dahil kimse erişemez. WhatsApp 2014 yılında Facebook tarafından satın alındı.
WhatsApp Sözleşmesi Nedir?
WhatsApp yayınladığı son sözleşme ile büyük tepki çekti. Bu sözleşme ile WhatsApp; mesajlarınızı, durum güncellemelerinizi, kişisel hesap bilgilerinizi, konum bilgilerinizi, kullandığınız cihaz bilgilerini, ödeme ve işlem bilgilerinizi, bağlantılarınızı ve üçüncü taraftan sağlanan bilgileri toplayacak ve bu devasa verileri işleyebilecek. Bu verileri Facebook ekosisteminde bulunan ürünlerle paylaşabilecek. Ancak WhatsApp’ın yeni sözleşmesinde ki tüm maddeler AB ülkeleri için geçerli değildir. Yani Avrupa Birliği üyesi olmayan tüm ülkeler(ülkemiz) bu sözleşmeyi kabul etmek zorundadır. Eğer 8 Şubata kadar sözleşmeyi onaylamazsanız telefonunuzdan uygulamayı kaldırmanız gerekmektedir.
Bu sözleşmedeki maddelere bakıldığında kamuoyuna açıklama yapan Facebook, sözleşmedeki maddelerin genel amacını şöyle özetliyor;
Facebook ekosistemine kayıtlı diğer ürünlerle verilerinizi paylaşarak büyük bir portal olmayı amaçlıyor. Bu sayede tek bir yerden tüm arkadaşlarınıza ulaşabilir ve kolaylıkların olduğu işlemler gerçekleştirebilirsiniz. Örneğin Facebook Pay hesabınızı WhatsApp uygulamasına bağlayarak ödeme vb. işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.
2016 yılından beri veri sızdırma haberleriyle skandal haberlerde adını duyuran Facebook, elbette bu açıklamalarıyla yeterli desteği bulamadı. Milyonlarca insan kişisel güvenliğinden endişe duyuyor ve WhatsApp hesaplarını silmeyi tercih ediyor. Aşağıdaki resimde uygulamaların sizden talep ettiği kişisel bilgileri görebilirsiniz.
Hangi Veriler Paylaşılacak?
WhatsApp uygulamasında uçtan uca şifreleme bulunduğu için Facebook ve WhatsApp mesajların içeriğine erişemiyor. WhatsApp aşağıda listelenen verileri Facebook ile paylaşacak;
- Telefon numaranız
- WhatsApp’ta geçirdiğiniz süre ve ne kadar sıklıkla kullandığınız
- Kullandığınız cihaza ilişkin bilgiler
- Diğer kullanıcılarla nasıl bir etkileşimde olduğunuz
- Konum verileriniz
WhatsApp sizin kimlerle mesajlaştığınızı, kimleri tanıdığınızı ve nasıl bir etkileşim kurduğunuzu tespit edebiliyor. Bu verileri de paylaşıyor. Yapılan açıklamalarda sizin mesajlarınızı asla okumadığını söylese de bir çok insan bu zamana kadar yaptığı veri ihlalleri ile gündeme gelen ve yargılanmaya da sebep olan Facebook ekosistemine kayıtlı ürünlere artık güvenmiyor.
Büyük Veri
WhatsApp durum güncellemenizi, hikayelerinizi, profil fotoğrafınızı ve kişisel bilgilerinizi paylaşıyor. Bu nedenle artık bunlara uygun reklamlarla karşılaşabileceksiniz. Örneğin eğer durumunuzda bir araba modeli paylaşıp bunu almak istediğinize dair paylaşımlarda bulunursanız Facebook bu veriyi reklam verilerine iletecek ve size uygun reklamlar çıkarmaya başlayacaktır.
Eğer hikayelerinizde bir kahve içtiğinize dair paylaşımda bulunursanız Facebook bu bilgiyi reklam havuzuna aktaracak ve karşınıza bu konuda tüketim alışkanlıklarınız ile ilgili reklamlar çıkaracaktır.
Yukarıda verilen örnekleri Facebook “Daha iyi kullanıcı deneyimi sunmak için…” diye tanımlıyor ve bu türde veri paylaşımlarını “faydalı” olarak tanımlıyor. Ancak gerçek şu ki tüm verileriniz paylaşılıyor. Size seçme imkanı sunulmuyor. Sizde verilen sözleşmeyi kabul ederek bu verileri Facebook yapay zekasına, reklam şirketlerine ve izin verilen tüm platformlara verilmesine bırakıyorsunuz.
Bahsedilen örnekleri sadece kişisel olarak düşünmeyin. Sizin günlük içtiğiniz kahve markasından kullandığınız araba modeline kadar Facebook biliyor. Tıpkı ülkemizdeki diğer insanları bildiği gibi. Bu sayede Facebook şirketinin ülkeler arası tahminler yapması da zor değil. Ülkemizin alım gücünü, ekonomik düzeyini ve hangi pazarlarda satış yapılabileceğini kolaylıkla tahmin edebiliyor.
WhatsApp Alternatifleri
Facebook 2016 yılında WhatsApp’ı satın aldığında WhatsApp uygulmasının kurucuları Brian Acton ve Jan Koum 2018 yılında şirketinden ayrldı. Brian Acton, birkaç ay sonra Signal vakfını kurdu. Kurum açık kaynak kodlu geliştirilen yani tüm kodlarına ulaşılabilen Signal protokolünü kurdu. Şimdi sizlere güvenliğe son derece önem veren ve açık kaynak kodlu yazılım olarak geliştirilen Signal uygulamasından bahsedeceğim.
Signal
Masaüstü, android ve IOS platformlarında çalışabilen Signal; mesajlaşma, sesli sohbet ve arama, dosya paylaşımı, GIF paylaşımı gibi standart sohbet uygulaması özelliklerini desteklemektedir. Bunun yanında grup sohbeti, videolu sohbet, belirlenen zamanda kaybolan mesajlar, uygulama içerisinden SMS gönderme gibi özellikleri de sunmaktadır.
Signal ve WhatsApp Farkları
WhatsApp ve Signal tüm sohbette verileri uçtan uca şifreler.
Bunun yanında Signal sesli aramalarda da uçtan uca şifreleme kullanır. Bu nedenle sesli aramalarda WhatsApp uygulamasına göre biraz daha yavaştır.
Ayrıca WhatsApp kişi listesini şifrelemezken, Signal; tüm kişi listenizi de şifreler. Bununla birlikte tüm grup sohbeti bilgilerini de şifrelemektedir.
Her aşamada güvenliğe son derece önem veren Signal uygulaması açık kaynak kod olarak geliştirilmektedir. Bu sayede uygulamanın gelişimine katkı sağlayabilirsiniz. Yazılan kodları gözünüzle gördüğünüz için aklınızda güvenlik konusunda hiç bir soru işareti kalmayacaktır.
Signal uygulamasına aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz.
Android: https://play.google.com/store/apps/details?id=org.thoughtcrime.securesms&hl=tr&gl=US
IOS: https://apps.apple.com/us/app/signal-private-messenger/id874139669
Resmi Web Sitesi: https://signal.org/download/
UNUTMAYALIM
Aşağıdaki gibi bir yazıyı sosyal medya hesaplarınızdan paylaşmanız bir şeyi değiştirmeyecektir. Sözleşmeyi onayladıktan sonra hiç bir hak talebiniz olmayacak.
Yukarıdaki açıklamalara benzer yazılar sosyal medya da hızla yayılan ve geçerliliği olmayan paylaşımlardır. Sözleşme maddeleri gayet açıktır. İşin doğrusu bu maddeler zaten 2016 yılından beri Facebook platformunda yürürlükteydi. Şimdi de WhatsApp uygulaması aynı maddeleri uyguluyor. Bu nedenle gizlilik endişesi ile sadece WhatsApp uygulamasını silmek yetmiyor aynı maddeleri yıllardır yürürlükte olan Facebook hesabınızı da kapatmanız gerekiyor.
Biz de Yapay Zeka Bilişim Teknolojileri Topluluğu(YAZTEM) olarak 2018 yılında Facebook hesabımızı sildiğimiz gibi bu yılda WhatsApp uygulamasını ve kullandığımız grupları siliyoruz. Topluluk olarak artık Signal uygulamasını ve kurumsal sunucularımızı kullanacağız. Peki bu konuda siz ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda belirtebilirsiniz. Keyifli günler dilerim.